NARZĘDZIA JAKOŚCI W ISO 9001
System Zarządzania Jakością w swojej strukturze zakłada posługiwanie się różnego rodzaju wytycznymi, technikami, procesami oraz narzędziami.
W celu kompleksowego zarządzania jakością, stosowane są następujące narzędzia:
- Diagram Ishikawy
- Diagram Pareto
- Histogram
- Karty kontrolne Shewharta
- Schemat blokowy DMAIC
- Wykresy korelacji
- Arkusz analityczny (arkusz kontrolny)
DIAGRAM ISHIKAWY
Diagram Ishikawy (diagram rybiej ości) – jest to diagram przyczynowo skutkowy. Stosuje się go w celu ustalenia przyczyn pojawiających się problemów jakościowych w przedsiębiorstwie. Diagram Ishikawy jest metodą rozwiązywania problemów, poprzez graficzną prezentację zależności pomiędzy czynnikami mającymi wpływ na powstanie problemu, a jego skutkami. Stosowanie diagramu Ishikawy pomaga przede wszystkim oddzielić skutki od przyczyn oraz dostrzec złożoność i kompleksowość analizowanego problemu[1].
DIAGRAM PARETO
Diagram Pareto (metoda ABC) – Jest narzędziem służącym do określenia znaczenia czynników (przyczyn) wywołujących problem. Jest również określany, jako metoda 80/20, gdyż około 80% przypadków wywołane jest przez 20% przyczyn[2]. Metody ABC pokazują w przypadku zarządzania jakością, gdzie należy podejmować działania naprawcze, by uzyskać maksymalny efekt, a także, co należy pomijać, na czym zbędnie się nie koncentrować, które przyczyny nie mają istotnego wpływu na występujące uszkodzenia czy niezgodności[3].
HISTOGRAM
Histogram - to proste narzędzie statystyczne, które należy do podstawowych technik wspomagających doskonalenie jakości. Dzięki niemu
możliwe jest graficzne zobrazowanie relacji pomiędzy analizowaną cechą (procesem), a stawianymi założeniami. Dzięki histogramowi można łatwiej zrozumieć jak analizowany proces wygląda oraz jaki jest środek, zmienność i kształt analizowanych danych[4].
KARTY KONTROLNE SHEWHARTA
Karty kontrolne Shewharta – jest to diagram przeglądowy, służący do monitorowania procesu. Celem stosowania kart kontrolnych, jest nadzór nad zachodzącymi zmianami w organizacji. Dzięki nim można ocenić czy zmiany są losowymi zdarzeniami czy odchyleniami od badanego procesu. Zmiany te są ukazane w postaci:
- punktów poza liniami kontrolnymi,
- specyficznych sekwencji następujących po sobie punktów[5].
SCHEMAT BLOKOWY DMAIC
Schemat blokowy DMAIC – jest to metoda optymalizacji procesów, pozwalająca na obiektywne spojrzenie na problem i zrozumienie, jakie działania należy zastosować, aby usprawnić wadliwy proces. Cykl DMAIC jest punktem wyjścia dla metodologii Six Sigma skupiającej się na ciągłym usprawnianiu procesów.
Na koncepcję DMAIC składa się pięć faz:
- Zdefiniuj (Define),
- Zmierz (Measure),
- Zanalizuj (Analyze),
- Usprawnij (Improve),
- Kontroluj (Control).[6]
WYKRES KORELACJI
Wykres korelacji – jest to graficzna ilustracja związku zachodzącego między dwoma zmiennymi.
stwierdzenia istnienia zależności między zmiennymi
Schemat ten stosowany jest do:
- stwierdzenia istnienia zależności między zmiennymi
- stwierdzenia kierunku związku
- pokazania siły związku[7]
ARKUSZ ANALITYCZNY
Arkusz analityczny (arkusz kontrolny) – karta umożliwia zbieranie danych dotyczących konkretnego problemu. Tworząc arkusz kontrolny w Excelu, projektujemy zwykłą tabelę, w której będą zbierane informacje o procesie.[8]
Wyróżniamy trzy typy arkuszy kontrolnych:
- Arkusz sprawdzający.
- Arkusz pytań kontrolnych.
- Graficzny arkusz sprawdzający.
[2] Wybrane zagadnienia zarządzania jakością, pod red. Romualda Kolmana, wydawnictwo WSAiB w Gdyni
[3]http://www.ioz.pwr.wroc.pl/pracownicy/wasinska/Pliki/Zarz%C4%85dzanie%20jako%C5%9Bci%C4%85%20-%20%C4%87wiczenia/W%C4%85si%C5%84ska%20A.,%20Analiza%20Pareto%20-%20dla%20stud.pdf