CERTYFIKACJA SYSTEMU ZARZĄDZANIA ISO – CZ. 2
Certyfikacja jest procesem, przez który musi przejść każda firma chcąca posiadać certyfikat systemu ISO. Dotyczy ona każdego systemu: jakości – ISO 9001, środowiska - ISO 14001, BHP – OHSAS lub PN-N 18001, a także bezpieczeństwa informacji – ISO 27001 i wielu innych. Na rynku jest wiele firm oferujących usługi certyfikacji, jednak nie każda z nich oferuje certyfikację takiej samej wartości.
JAK WYBRAĆ JEDNOSTKĘ CERTYFIKUJĄCĄ?
Podstawowym kryterium, którym należy się kierować podczas wyboru jednostki certyfikującej jest posiadanie przez nią uprawnień do prowadzenia certyfikacji. Uprawnienie takie nazywa się akredytacją. Akredytacja jest udzielana przez jednostki akredytujące. W każdym kraju europejskim znajduje się taka jednostka. W Polsce jest to Polski Centrum Akredytacji (PCA). Akredytacja jest udzielana zgodnie z ustawą z 19.04.2016 o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku. Udzielenie akredytacji jednostce certyfikującej świadczy o tym, że ta jednostka ma odpowiednio kompetentny personel, rzetelnie prowadzi certyfikację, a wyniki audytów certyfikujących są obiektywne i niezależne. Innymi słowy akredytacja jednostki certyfikującej daje gwarancję, że wydawane przez nią certyfikaty są wiarygodne. Dzięki temu firma, która dostaje certyfikat nie naraża się na zarzut ze strony swoich klientów o nieważności i braku wartości posiadanego certyfikatu. A wiadomo, że czasem nieposiadanie ważnego certyfikatu jest przeszkodą uniemożliwiającą nawiązanie współpracy handlowej z klientem.
AKREDYTACJA MOŻE BYĆ DOKONANA PRZEZ RÓŻNE JEDNOSTKI AKREDYTUJĄCE
Na terenie Polski funkcjonuje Polskie Centrum Akredytacji, jednak każdy kraj posiada własną jednostkę akredytującą. Na mocy wielostronnego porozumienia MLA różne jednostki akredytujące są zrzeszone w IAF – International Accreditation Forum i uznają za równoważne wykonywane przez siebie zadania. Dzięki porozumieniu wydawane w jednym kraju akredytacje są ważne na terenie innego kraju. Co za tym idzie, jednostka certyfikująca posiadająca akredytację z jednego kraju może dokonywać certyfikacji w innym kraju, a wydawane przez nią certyfikaty są ważne. Zależności te zobrazowano na poniższym schemacie:
Jeśli natomiast jednostka certyfikująca nie posiada akredytacji wówczas nie ma żadnego potwierdzenia, że certyfikaty, które wydaje są rzetelne i poparte obiektywną oceną firmy klienta. Zwykle na certyfikatach wydawanych przez jednostki akredytowane znajdują się znaki rozpoznawcze organu akredytującego:
 |  |
Obecnie jest ponad 30 jednostek, które posiadają polską akredytację na certyfikowanie systemu zarządzania jakością ISO 9001 oraz ponad 20 jednostek mających polską akredytację na system zarzadzania środowiskowego ISO 14001. Ponadto jest szereg jednostek akredytowanych przez centra akredytacji z innych krajów. Po czym poznać, czy jednostka posiada akredytację? Najłatwiej zapytać w tej jednostce. Powinna ona udzielić informacji z jakiego kraju pochodzi jej akredytacja oraz do kiedy jest ważna (akredytacja jest udzielana na okres 4 lat, potem trzeba ją odnawiać).
Posiadanie przez jednostkę akredytacji można też sprawdzić bezpośrednio na stronie organu akredytującego np. www.pca.gov.pl. Wykazy jednostek akredytowanych są publicznie dostępne i na bieżąco aktualizowane.
JEDNOSTKI CERTYFIKUJĄCE BEZ AKREDYTACJI
Są też na rynku firmy, które w ogóle nie posiadają akredytacji na certyfikowanie systemów zarządzania. Z reguły mają one niższe ceny niż konkurencyjne jednostki posiadające akredytację. Cechą charakterystyczną może być też to, że proponują zupełnie inne warunki certyfikacji niż pozostałe jednostki (np. dużo krótszy czas certyfikacji, wykonanie certyfikacji „zdalnie”, bez wizyty u klienta itp.). Niestety nie ma żadnych przepisów, które zabraniałyby im nazywania siebie jednostkami certyfikującymi, przez co wprowadzają w błąd nieświadomych klientów. Takie firmy są zwykłymi firmami doradczymi, a klient sam musi rozważyć, czy certyfikat przez nie sprzedawany jest dla niego (i jego kontrahentów) wiarygodny. Niektórzy kontrahenci (np. NFZ, duże firmy międzynarodowe) wymagają wprost, aby certyfikat ISO był wydany przez akredytowaną jednostkę, gdyż inny nie ma dla nich wartości. Z tego powodu wybierając jednostkę certyfikującą warto zastanowić się, czy ona pomoże nam osiągnąć cel biznesowy, jakim jest zdobycie ważnego certyfikatu.
Więcej na ten temat:
